'De jeugdprofessional in ontwikkeling'

http://www.nicis.nl/Wat_doen_wij/Verspreiding/Docbank/Welzijn_Integratie/Jeugd_en_gezin/Jeugdzorg/Nieuw_boek_De_jeugdprofessional_in_ontwikkeling_Handboek_voor_professionals_in_het_jeugddomein

Artikel uit het boek ‘De jeugdprofessional in ontwikkeling’ in de bijlage.

Een bijdrage namens de gemeente Amsterdam.

Handboek voor professionals in het jeugddomein

Voor wie is het boek bedoeld?

Dit handboek is bedoeld voor de huidige werkers in het jeugddomein. Zij staan aan de vooravond van grote veranderingen in de zorg en het welzijnsdomein voor ouders, kinderen en jongeren. Ook is dit boek bedoeld voor de opleidingen van de jeugdprofessional. Tevens is het een handboek voor de professionals die werkzaam zijn in management- en beleidskringen, zowel van overheid als bij de instellingen. Dit handboek voor de jeugdprofessional kan dienen als routekaart en kompas bij de lange weg die hij of zij bewandelt richting die bekende stip op de horizon: alle kansen bieden aan alle kinderen. Hier volgt alvast een inkijkje in het boek:

Verwachtingen van 'de nieuwe professional': een appèl uit Amsterdam

De gemeente Amsterdam is met het opstellen van een nieuwe visie op het jeugddomein van start gegaan met de reorganisatie van de jeugdzorg. Dit heeft gevolgen voor organisaties en professionals. Wat verwacht de gemeente van de ‘nieuwe professional’?

In dit artikel ‘Ouders waar het kan, hulp als het moet. Wat Amsterdam vraagt van de nieuwe jeugdprofessional’ daarom een appèl vanuit de gemeente gericht aan de jeugdprofessionals. Renske Emmelkamp van de gemeente Amsterdam licht dit appèl toe.

Verandering in houding en gedrag

Met de nieuwe visie krijgt de professional de ruimte. De gemeente vraagt daarmee een verandering in houding en gedrag van de professional.

De professional krijgt de ruimte? Over welke professional hebben we het? Een bloemenkoopman, een kapster, timmerman? Allemaal beschikken zij over kennis en vaardigheden. Ik mag toch aannemen dat hier bedoeld wordt, een professional die beschikt over theoretische kennis, een academische opleiding, geregistreerd moet zijn, zich houdt aan de beroepscodes van de beroepsgroep en valt onder het tuchtrecht daarvan? Professionals (dokters, psychologen, geestelijken enz. die aan bovengenoemde voorwaarden voldoen) behartigen niet alleen hun eigen, maar moeten op de eerste plaats andermans belangen behartigen, vormgeven. Of en wanneer er van regels/protocollen afgeweken wordt t.a.v. cliënten die zich al dan niet vrijwillig aan hen toevertrouwen? Daarover zal de professional zich transparant en naar waarheid moeten kunnen verantwoorden in het belang van zichzelf en van de patiënt/cliënt.

Als professional moet je in staat zijn de eigen verantwoordelijkheid en de eigen kracht van het gezin centraal te stellen in je werk. De omslag naar 'eigen verantwoordelijkheid' en 'ruimte geven aan de eigen kracht' vraagt om een grote verandering in het denken: van het diagnostisch model (‘ik zal uw situatie onderzoeken, aangeven wat er aan de hand is en wat er aan te doen is’), naar echte vraagsturing (‘u geeft aan dat u een probleem heeft, dat u bepaalde ondersteuning nodig heeft bij het zelf oplossen daarvan’). De gemeente Amsterdam verwacht van de professionals dat zij die omslag gaan maken. En van de instellingen verwachten we dat ze de professionals hierin ondersteunen.  

1. Het oude diagnostisch model: de professional onderzoekt, de professional zegt wat er mis is, de professional zegt wat je moet doen.
2. Het nieuwe vraaggestuurde model: de professional vraagt de cliënt wat het probleem is, de professional vraagt de cliënt welke ondersteuning hij nodig heeft om het probleem zelf op te lossen.

Amsterdam verwacht dus dat de nieuwe professional het nieuwe vraaggestuurde model gaat hanteren.

Voorbeeld: De rechter legt een OTS op bij een gezin met te dikke kinderen. De professional vraagt: Wat kan ik voor u doen om uzelf te helpen?

Overigens vind ik dat er niets mis is met een diagnostisch model, mits het door échte professionals wordt gehanteerd. Een combinatie lijkt mij mogelijk?

Strategisch denken en handelen

De focus van de professional is vaak sterk inhoudelijk gericht. (?) Kostenbewustzijn en de aandacht om de hulp maximaal effectief te laten zijn ontbreken hierbij.(!!) Daarnaast moeten professionals vaak onder grote tijdsdruk werken.

Even het stukje van Renske uitpluizen. Wat staat hier nu eigenlijk?

Omdat de professional sterk inhoudelijk gericht is

-         ontbreekt het de professional aan kostenbewustzijn?

-         ontbreekt het de professional aan aandacht om de hulp maximaal effectief te laten zijn?

-         ontbreekt het de professional aan tijd?

Ik denk dat eerst de vraag beantwoord zou moeten worden óf de professional sterk inhoudelijk gericht is. Het is een aanname van Renske, die veel ouders betwijfelen!

Toch is het, zeker bij ingewikkelder vraagstukken, de moeite waard de tijd te nemen om gezamenlijk met andere professionals en/of ouders/kinderen een strategie op te bouwen:

welke vragen zijn er, welke zijn het meest urgent, wie heeft daar een taak in, wat moeten de anderen daarvoor toeleveren, wat betekent onze actie voor het gezin/de jongere, hoe zwaar worden zij ermee belast, etc. Met een goede strategie neemt de kans op succes enorm toe.

Strategie betekent hier dus: Tijd nemen en vragen stellen. Op naar de volgende strategie:

Niet alleen ‘het boekje volgen’ maar meer aandacht voor wat er nodig is

Het nieuwe hulpverlenen vraagt ook van de jeugdprofessional dat hij of zij krachtige beslissingen neemt, kostenbewust is, en daarnaar handelt. Niet meer alleen op grond van protocollen, maar op grond van inzicht en ervaring. In veel gevallen betekent het dat je minder ‘het boekje volgt’, en veel meer aandacht besteedt aan wat er nodig is ‘in dit specifieke geval in deze specifieke opdracht’.

De strategie van het ‘Nieuwe Hulpverlenen’ betekent voor Amsterdam dus dat:

-         de jeugdprofessional krachtige beslissingen neemt en daarna handelt

-         de jeugdprofessional kostenbewust is en daarna handelt

-         de jeugdprofessional minder de protocollen volgt

-         de jeugdprofessional meer vanuit eigen inzicht/ervaring handelt

Wordt hier nu bepleit dat de jeugdprofessional regelgeving/handelwijze vastgelegd in protocollen, vrij en naar eigen inzicht kan interpreteren?  Ook de protocollen die betrekking hebben ‘Plannen van Aanpak’/contactjournaals/dossiers?

Voorzie de gemeente met goede voorbeelden

We vragen dus nogal wat als gemeente. We zijn bereid om zelf ook te investeren, in een nieuwe structuur, in nieuwe aansturing. We proberen zoveel mogelijk een vinger aan de pols te houden met het werkveld. Maar het echte werk doen die jeugdprofessionals en daarom roepen we hen op: ‘Blijf de gemeente bewerken en voorzien van feedback! Pas je niet aan ons aan, maar kom met voorbeelden, verhalen, laat zien wat je werk voor jou betekent, en wat jouw inzet betekent voor de mensen waarmee je werkt. Want dat is wat jouw vak zo mooi maakt.’

Mooie oproep van de gemeente! De gemeente bewerken en van verhalen voorzien! Daar zijn managers van BJZ al tijden mee bezig en zullen er bezig mee blijven! Dhr. Gerritsen is ook erg kostenbewust en ene meneer Kouweberg WSS ook! Zij zullen zich ook zeker niet aan Amsterdam aanpassen. Nee, Amsterdam past zich aan jeugdzorgmanagers aan.

Renske Emmelkamp, Gemeente Amsterdam, DMO.

Douwe van den Berg, Renske Emmelkamp en Nies Medema schreven voor 'De jeugdprofessional in ontwikkeling' een artikel onder de titel ‘Ouders waar het kan, hulp waar het moet. Wat Amsterdam vraag van de nieuwe jeugdprofessional’.

13 apr 2012

Even als ‘De (gezins)voogd als jongleur’, ook al een handboek voor de jeugdprofessional van zo’n tien jaar geleden, is dit een erg dik boek. Misschien dat ik het ga kopen. Mogelijk staan er echt goede artikelen in. Dit artikel stemt mij niet hoopvol.

YB

            Terug naar Alle artikelen Jeugdzorg Dark horse

C http://jeugdzorg-darkhorse.blogspot.com/2012/04/alle-artikelen-jeugdzorg-dark-horse.html