19 februari
2010
"Ouders wantrouwen consultatiebureaus" kopte het Algemeen Dagblad
afgelopen woensdag (17 februari). Alle media-redacties sprongen er bovenop,
onze telefoons stonden roodgloeiend, en onze mailboxen puilden uit. Een media-hype
was geboren. Maar waar ging het nu eigenlijk over? Justine Pardoen,
hoofdredacteur van Ouders Online, blikt terug.
door Justine
Pardoen
Afgelopen
woensdag (17 februari 2010) opende het Algemeen Dagblad met een artikel waarin
wij onze zorg uitten over het toenemende wantrouwen van ouders in hulpverleners
rond het gezin. Het was een uitstekend artikel. Voor ons was het geen nieuws.
Maar voor de krant wel.
Behalve
enorme bergen e-mail van ouders die zich opeens ontzettend gesteund en begrepen
voelden én bijval van een aantal professionals uit de jeugdgezondheidszorg,
kregen we ook heel wat kritiek te verduren. Het dagblad Trouw wijdde er zelfs
een commentaar aan.
Verontrustend
Blijkbaar is
het voor veel mensen erg verontrustend dat wij ouders soms adviseren om niet
naar Bureau Jeugdzorg te gaan maar dat ze soms beter op zoek kunnen gaan naar
een onafhankelijke psycholoog, omdat ze dan kunnen vermijden dat er van alles
in een digitaal dossier opgenomen wordt wat je lang kan achtervolgen.
Ook
ondersteunen we het advies dat ouders elkaar soms geven, om voorzichtiger te
zijn met het vertellen van persoonlijke dingen op het consultatiebureau, omdat
dat kan leiden tot het stempel 'risico-gezin', met toenemende bemoeienis tot
gevolg.
In sommige
reacties werd het 'ronduit gevaarlijk' genoemd, dat wij dit doen. Een manager
in de jeugdzorg meende zelfs dat het eerstvolgende "kofferbak-drama"
onze schuld zou kunnen zijn.
Wie echter
denkt dat ouders die tevreden zijn over de jeugdzorg en de
jeugdgezondheidszorg daar weg zullen lopen, alleen omdat wij dat zouden
adviseren, die onderschat ouders. En wie denkt dat ouders dat zullen doen omdat
wij zulks adviseren, die overschat onze invloed.
Menselijke
maat moet terug
Laat het
duidelijk zijn: we boycotten noch de jeugdzorg noch de jeugdgezondheidszorg. We
adviseren ouders bijvoorbeeld nooit om weg te blijven van het
consultatiebureau. Maar we besloten wel om de verhalen van ouders te vertellen
over hoe goed bedoelde beslissingen kúnnen uitwerken. Niet om de jgz of Bureau
Jeugdzorg in een kwaad daglicht te stellen, maar om de menselijke maat weer
terug te krijgen. Ik hoop dat hulpverleners weer náást ouders durven te
gaan staan, in plaats van ertegenover.
Een
treffende ervaring in dit verband, deed ik op tijdens een lezing voor aankomend
pedagogen in Tilburg. Ik vroeg de studenten wat ze ervan vonden om alles wat ze
geleerd hebben aan protocollen eens weg te denken, en zich voor te stellen hoe
het zou zijn om onbevangen naar verhalen van ouders te luisteren die bij hen
kwamen met een probleem. Dat was nieuw voor ze. Want als je handelt in het
belang van het kind dan doet het belang van de ouders er toch niet meer toe?
Voorkoming
kindermishandeling
We
signaleren dat er iets veranderd is sinds de dood van Savannah en het
Maasmeisje: alles is erop gericht om nog meer kindermishandeling te voorkomen.
En terecht! Maar we willen wel dat er geluisterd wordt naar ouders die aan den
lijve ondervinden wat de schadelijke gevolgen zijn van het huidige beleid. Dat
beleid veronderstelt namelijk dat álle ouders potentiële daders van kindermishandeling
zijn, tót het moment dat ze bewezen hebben dat niet te zijn. Alle
zorgprofessionals moeten kijken door die bril, en mogen taken die daarbij horen
niet weigeren.
Maar dit is
het gevolg: meer levens worden ontwricht, meer gezinnen worden uit elkaar
gehaald dan ooit, terwijl het aantal mishandelingen niet afneemt. Het
recht op privacy neemt echter wel snel af en de controle achter de
voordeur neemt toe. Maar ook het aantal fouten neemt toe: 1 op de 10 meldingen
bij het AMK is loos alarm. Wat dat voor gevolgen kan hebben, stond beschreven
in Trouw van 9 februari.
Verhalen
Ook wij
vertellen die verhalen, net als Trouw. Verhalen van gezinnen die te maken
krijgen met een schadelijke uitwerking van het huidige beleid. Zoals:
je vraagt om
hulp voor een licht opvoedprobleem en je eindigt met een uithuisplaatsing van
je kinderen en een slepende procedure om dat te herstellen;
je vertelt
in je onschuld dat je het zwaar hebt omdat je man pas weggelopen is (waardoor
je een keer per ongeluk het brood van je kind in een beschimmeld
broodtrommeltje hebt gedaan), en de juf doet een melding bij het AMK waarna het
gevecht begint;
je komt met
een peuter met een gebroken armpje bij de Eerste Hulp en je kind wordt zonder
dat jij erbij mag zijn, onderzocht op sporen van mishandeling. Kortom: je
bent schuldig totdat je kunt bewijzen dat er niets aan de hand is en je wél een
goede ouder bent. Het is niet anders. Maar het moet wel anders.
Geen uitzonderingen meer
De prijs van
alle goede bedoelingen is hoog. De verhalen van ouders zijn schrijnend, en hun
aantal neemt toe, signaleren wij. Hoeveel moeten het er zijn voor GGD Nederland
en ActiZ (waar de CB's onder vallen) om niet meer te spreken van
'uitzonderingen', zodat ouders eindelijk serieus genomen worden? In een gezamenlijke reactie op onze uitspraken zeiden ze zich
"totaal niet te herkennen in het geschetste beeld van wantrouwen", en
dat "het opkomstpercentage voor het CB heel hoog is, namelijk boven de
95%". (Een hoog opkomstpercentage zegt nog niets over de tevredenheid,
maar dit terzijde.)
In een radio-interview voegde senior beleidsmedewerker
jeugdgezondheidszorg Inge Steinbuch van Actiz daar nog aan toe: "Als
onvrede via de media geuit wordt, kunnen de consultatiebureaus daar concreet
niet zoveel mee en dat is jammer."
Kritiek van
de fans
Nee maar!
Toen we jaren geleden, nadat we gedegen onderzoek hadden gedaan naar de
ervaringen van ouders op het consultatiebureau, de resultaten presenteerden,
nam niemand die serieus. Het hoofd van OKZ Nederland (de instantie die destijds
verantwoordelijk was voor de consultatiebureaus) zei bij het aanbieden van het
rapport: "Als ons om een reactie gevraagd wordt, dan zullen we zeggen dat
het onderzoek niet deugt".
Het
onderzoek had als titel 'Kritiek van de fans'. Ouders willen namelijk dat het
consultatiebureau blijft, ze willen er graag naartoe, maar ze hebben wel
kritiek. Hoe kun je jezelf verbeteren als je niet naar ouders wilt luisteren?
Wens voor de
toekomst
Het is niet
Ouders Online die het zorgsysteem ondermijnt, dat doen de uitvoerders van het
huidige jeugd(zorg)beleid zelf wel. Wij zijn alleen de boodschappers van het
slechte nieuws. En ook wíj vinden dat slecht nieuws, want ouders kunnen niet
zonder een goed zorgsysteem.
We hebben
dan ook één grote wens voor de toekomst: dat hulpverleners weer gaan zien dat
ze te maken hebben met mensen, in plaats van met 'casussen' en 'dossiers'. Dus
dat bij elke beslissing even gedacht wordt: "Wat betekent dit voor deze
mensen, en hoe zou ik me voelen als dit míj overkwam?"
We zouden
willen dat zorgverleners altijd ook zélf blijven nadenken, in plaats van zich
te gedragen als kille uitvoerders die zichzelf rechtvaardigen met: "Het is
me nu eenmaal zo opgedragen". Dat laatste horen we bijvoorbeeld van
wijkverpleegkundigen die verplicht zijn om vragenlijsten in te vullen, terwijl
ze dat eigenlijk liever niet zouden willen. Ook het invullen van zo'n lijst op
een later tijdstip dan het protocol vereist (bijvoorbeeld omdat een
jgz-medewerker de ouders en hun situatie dan beter kent), is niet toegestaan.
Fouten máken
is menselijk, ze ontkennen is gevaarlijk
Ouders zien
ook wel in dat het menselijk is dat er fouten gemaakt worden. Maar ontkennen
dat er fouten worden gemaakt, het goedpraten van beleid onder verwijzing naar
de goede bedoelingen, en niet willen meewerken om schadelijke gevolgen te
herstellen; dát is pas gevaarlijk. De berg met akelige verhalen die we daarover
ontvangen, groeit en groeit.
Justine
Pardoen
""bij de Eerste Hulp en je kind wordt zonder dat jij erbij mag zijn, onderzocht op sporen""
BeantwoordenVerwijderenOEFFF Juist NIET NOOIT JE Kind alleen laten met personeel. Niet met een doktor Niet met de priester Niet met een rechter of agent enz.Hoeveel Klokkenluiderartikelen moeten er NOG Komen voor Men Dát Doorheeft?
Zoveelste Sampletje http://niburu.co/index.php?option=com_content&view=article&id=2998:de-zoveelste-kindermisbruik-doofpot&catid=10:buitenland&Itemid=23