Minder uithuisplaatsingen?

Volgens de cijfers van diverse Bureau’s Jeugdzorg zijn de aantallen gedwongen maatregelen de laatste paar jaar met 20 tot 30% gedaald, wegens een nieuwe manier van werken. Deze ‘vernieuwing’ is welbeschouwd de lang verwachte normale manier van werken, bestaande uit het luisteren naar de cliënt, het meer kijken naar wat er mogelijk is in de thuissituatie, het inschakelen van het eigen netwerk van ouders (voorheen ‘geen belanghebbenden’) en een bewust streven om de gedwongen maatregelen terug te dringen vanwege de slechte naam van Jeugdzorg, die alom bekend staat als kinderrover. 

Kinderbemoeial 

In plaats van zich op de borst te slaan als BJz over de vermindering van hulp in het gedwongen kader, zou men ook de rekensom kunnen maken hoeveel kinderen er in al die jaren hiervoor nodeloos uit huis zijn geplaatst en hoeveel schade daarmee is gedaan aan deze kinderen en hun gezinnen.

Hoeveel ellende voorkomen had kunnen worden, indien het vijftien jaar terug reeds in de professionele hoofden was opgekomen om eens serieus naar ouders en grootouders te luisteren en niet alleen de eigen voorbarige conclusies te trekken over een gezin, in de wetenschap dat de rechter in de meeste gevallen toch wel het oordeel van de beroepsmatige kinderbemoeial zal volgen? 

Een kind een specialistisch onderzoek onthouden is kindermishandeling en ‘hulp’ aan een gezin zonder erkenning van de feitelijke oorzaak van een gedrag is mishandeling van ouders, aangezien ze niet aangerekend kan worden wat buiten hun kennis en macht valt. Nog altijd komt het voor dat er zonder enige navraag naar een ‘zorgelijk signaal’ bij het kind, het kind onmiddellijk uit huis verwijderd wordt en pas weken later wordt nagegaan wat er eigenlijk de oorzaak van was. Dan pas komt het in de hoofden van de hulpverleners op dat er misschien ook eerder al aan de ouders zelf (of aan het kind) gevraagd had kunnen worden waar één en ander verband mee hield.  

Verstikkend 

Maar dan is de schade al gedaan en nog belangrijker, zelfs al komt het kind weer thuis, vanaf dat moment is het gezin binnen het gezichtsveld van Jeugdzorg getreden en kan er onder juridische dreiging verder met het gezin gesold worden. Er was misschien de eerste keer niets aan de hand, maar vanaf dat moment dienen de ouders op elk woord te letten wat ze zeggen, want voor de professionals telt ook een vals alarm als een element van de optelsom van het totale ‘gevaar’. Niets is verstikkender dan Jeugdzorg, want ook als er niets aan de hand is wordt je ‘geholpen’. En als je daar dan achteraf over protesteert (na de juridische chantage) kan Jeugdzorg triomfantelijk antwoorden dat de gedwongen hulp toch positief heeft uitgewerkt want het gaat NU immers goed met de kinderen! (daarvoor ook al!)  

En waar komen die juichende cijfers over minder uithuisplaatsingen toch opeens vandaan? Jeugdzorg werkte toch altijd al ‘professioneel’ en ‘in het belang van het kind’? Bij talloze klachtenprocedures zijn ouders toch in het ongelijk gesteld? Er viel toch niets op de werkwijze aan te merken, buiten het feit dat het resultaat van de verstrekte Jeugdzorg meer mensen liet huilen dan lachen?  

Volgens de professionals lag het allemaal aan de moeilijke aard van het werk en konden ouders (helaas) niet altijd inzien wat het beste was voor hun kinderen. Maar Jeugdzorg heeft het ze met alle liefde, héél vaak proberen uit te leggen… En, (toppunt van goedheid!), ze hadden voor die moeilijke emoties ook best wel een beetje begrip (voor de camera of in een kranteninterview). Want het was ze heus niet teveel moeite om voor het oog van het grote publiek hun menselijke kant te laten zien, al was het vaak even zoeken. 

Public Relations 

Een andere mogelijkheid die overblijft als we ervan uit gaan dat Jeugdzorg ook in het verleden altijd professioneel heeft gehandeld en deed wat juist was, gegeven de situatie, is dat ze om redenen van Public Relations nu opeens kunstmatig de ondertoezichtstellingen en uithuisplaatsingen naar beneden brengen en dus 30% meer kinderen in gevaar brengen…Het kan niet allebei waar zijn.  

Of er is gigantisch met gezinnen aangerotzooid en onnoemelijk veel leed toegebracht door de jeugdbeschermers, wat ze nu eindelijk beginnen in te zien, of er worden vandaag de dag onverantwoorde risico’s genomen met kinderen voor het opvijzelen van het eigen imago. Indien de gedwongen maatregelen werkelijk op een verantwoorde wijze zijn teruggebracht, dan vraagt dit om een onderzoek naar tenminste 30% van de uithuisplaatsingen van de afgelopen 20 of 30 jaar. U weet wel, de zaken waar er helemaal sprake was van een ouder die onder invloed van drugs met een mes boven de baby stond te zwaaien (wat BJz bestuurders altijd zo lekker sappig kunnen vertellen), maar die ‘gewone’ uithuisplaatsingen, waar de gezinsvoogd er gewoon niet zo’n lekker gevoel bij had….. 

Sven Snijer