Jeugdzorg kent een angstcultuur - interview met Sven Snijer in de Sozio-SPH

Interview in de Sozio-SPH van februari 2013

Sven Snijer, de man achter de anti-jeugdzorgblog Jeugdzorg Dark Horse

‘Jeugdzorg kent een angstcultuur’

Een podium bieden voor ouders die ten onrechte door jeugdzorg in de beklaagdenbank belanden. En aan waarheidsvinding doen. Dat zijn de belangrijkste doelen die Sven Snijer nastreeft met zijn blog Jeugdzorg Dark Horse. Zijn blog komt voort uit zijn eigen ervaringen met de jeugdzorg waarmee hij en zijn gezin stevig in aanvaring kwamen.

Zo’n duizend bezoeken per dag trekt zijn site Jeugdzorg Dark Horse ongeveer. En in de veertien maanden dat Sven Snijer begon met een boekje open te doen over de “donkere” kant van de jeugdzorg, zijn er zo’n tweehonderdduizend bezoekers geregistreerd. De site beschrijft geconstateerde misstanden vanuit het perspectief van ouders die te maken krijgen met een beschermingsmaatregel of waarvoor deze dreigt. Hij had er in het begin een dagtaak aan, maar heeft zijn tijdsinvestering de laatste maanden wat teruggeschroefd. ‘Ik zet ’s ochtends en ’s avonds de computer aan.’

‘We werden ineens van slachtoffer tot dader’

Snijer vertelt wat voor hem de drijfveer is geweest voor de start van zijn Jeugdzorg Dark Horse blog. Sven en zijn vrouw zijn een paar jaar geleden geconfronteerd met een melding van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Daar ging een geschiedenis aan vooraf. Hun 6-jarige autistische dochter kwam op een gegeven moment thuis met signalen over seksueel grensoverschrijdend gedrag van andere kinderen op haar school. Ze zei meerdere malen betast te zijn op de WC en gedwongen tot tongzoenen.

Ze wilde niet meer naar school, ze had elke ochtend buikpijn en was bang (in het speciaal onderwijs, OS). Na dit aan de leerkrachten te hebben gemeld, verslechterde de relatie tussen Snijer en zijn vrouw en schoolleiding. Tenslotte escaleerde het conflict. ‘Voor de school kwam ons verhaal als een donderslag bij heldere hemel. Mijn vrouw heeft wel met emotie gebracht wat onze dochter ons heeft verteld. We wilden dat werd uitgezocht wat er was gebeurd. We vroegen om een orthopedagoog dit te laten uitzoeken, ook omdat onze dochter meldde dat het ook met andere kinderen gebeurde. We hebben toezeggingen gekregen dat er mee aan de slag werd gegaan. Maar we vonden dat het probleem niet serieus werd genomen en vanaf dat moment begon het te escaleren.

Het echtpaar hield dochter thuis van school. Kort daarna werden Snijer en zijn vrouw geconfronteerd met een AMK-melding vanwege pedagogische verwaarlozing.  ‘Dit terwijl wij direct zelf de leerplichtambtenaar hadden gebeld en zij het volkomen begreep dat we onze dochter voorlopig thuis zouden houden. Ons kind was doodsbang.’ Het gezin kreeg zes weken hulpverlening (anders VOTS),  maar de melding heeft uiteindelijk niet geleid tot een beschermingsmaatregel. ‘Wij zijn door de Raad volledig vrijgesproken van kindermishandeling. Zelfs de Raad zette zijn vraagtekens bij de AMK melding.

Volgens Snijer gaat het weer goed met het gezin (ook Snijers zoon van 14 is autistisch) en met zijn dochter die inmiddels naar een andere school gaat.

Sven Snijer en zijn vrouw Ranada van Kralingen zijn na deze geschiedenis tot de slotsom gekomen dat ouders bij dit soort incidenten een ongelijke strijd voeren tegen opvoedingsprofessionals. ‘Het AMK baseerde zijn rapport op informatie van de school. Ze redeneren volgens de gedachte “de school is de professional, daar werken mensen die er voor geleerd hebben.” In het AMK-rapport stond “de melder is school, dus betrouwbaar.” Dat vond ik zo’n vreemde zin.

Ook andere professionals deden hun werk niet naar behoren in zijn ogen. ‘De zedenpolitie, die wij er hadden bijgehaald, omdat wij ook zorg hadden om de andere kinderen heeft een heel vluchtig onderzoek gedaan op school. Het was heel snel duidelijk dat we aan de verliezende hand waren. Resultaat was dat wij ineens van slachtoffer tot dader werden. En niemand doet er wat tegen.’

Er wordt niet genoeg aan waarheidsvinding gedaan in de jeugdzorg, vindt Sven Snijer. Hij ziet zich in die stellingname gesterkt door de verhalen van andere ouders op de blog Jeugdzorg Dark Horse. ‘Ik wil zoveel mogelijk een podium bieden voor ouders en misstanden aan de kaak stellen. We ervaren dat we een steun zijn voor ouders. Ik hoor vaak: “zoals jullie het opschrijven ervaren wij ook hoe het gaat, een ondertoezichtstelling en de hele bejegening door jeugdzorg.’

Ik wil met de blog misstanden mee onder de aandacht brengen. Ik wil provoceren en shockeren. Ik heb wel eens overwogen om hoor en wederhoor toe te passen. Uiteindelijk heb ik besloten dat niet te doen. De blog heeft geen journalistieke ambities, we zijn een protestgroep en platform voor ouders. En samenwerking met jeugdzorg is ook niet het doel. Misschien later.’We hebben in deze veertien maanden een behoorlijk netwerk opgebouwd waar advocaten, een adoptie-deskundige, forensisch psycholoog, juristen, artsen, journalisten, docenten en ouder-ondersteuners deel van uit maken. Ook hebben wij contacten met verschillende Stichtingen, zoals KOG en Nederland Heelt.

Wat zijn de spelregels, zijn er grenzen aan reacties van ouders op de jeugdzorg die jullie plaatsen?

‘Niet te veel krachttermen of overdrijvingen, de Tweede Wereldoorlog vergelijken met jeugdzorg bijvoorbeeld. Ook als er sterke emoties zijn. Reacties worden door mij gemodereerd, geen enkele reactie komt er direct op. Dat is de kracht van ons blog in vergelijking met heel veel andere andere anti-jeugdzorgblogs. We vermijden de extreme reacties. Toch zijn we kritisch.’ ‘ We zijn ook een netwerk, geen vereniging of een stichting. Dat houdt het dynamisch.

Wat moet er veranderen in de jeugdzorg?

‘Heel belangrijk is, en dat hoor ik ook van oudervertegenwoordigers en jeugdrechtadvocaten, de beëdiging van dat zittingsvertegenwoordigers zodat ze in de rechtszaal de waarheid moeten spreken*. Wat je niet veel hoort, maar op Dark Horse klinkt hiervoor vaak een pleidooi: er zou aan het begin van een traject aan diagnostische waarheidsvinding moeten worden gedaan. Dat houdt in dat als er zorgen zijn om een kind dat kind direct een hoogwaardig diagnostisch onderzoek krijgt, zodat een kindeigen problematiek kan worden vastgesteld of worden uitgesloten. Dat moet een universitair geschoold persoon met een diagnostische aantekening doen. Zodat er niet gespeculeerd kan worden over dat een kind een bepaalde stoornis zou kunnen hebben of dat het aan ouders zou kunnen liggen. Dat voorkomt dat eerst een kind uithuis wordt geplaatst en nog eens wordt verplaatst. En dat het kind dan pas wordt onderzocht en blijkt dat het een hechtingsstoornis heeft. Waardoor je niet meer weet waar dit van komt en dit automatisch op het bordje van de biologische ouders wordt geschoven. De schade kan immers ook zijn ontstaan door de uithuisplaatsing. Je moet aan de poort van het proces diagnostische zwaargewichten hebben. Dat maakt de hulp die er na komt effectiever is. Je bespaart op overbodige hulp.’

‘Ik heb eens een mailwisseling gehad met Adri van Montfoort (lector Hogeschool Leiden en adviseur jeugdzorg, OS) en die zei: je kunt kinderen te vroeg of te laat uithuis plaatsen. Dat is allebei niet goed, maar nu wordt vaak gekozen voor te vroeg, om gevallen als Savannah te voorkomen. Ik heb hem gezegd: onze uitgangspositie is de rechtspositie van ouders en daarmee ook die van het kind. Want het belang van het kind is ook het recht op een gezinsleven.’

Maakt jouw blog de jeugdzorg niet juist defensiever?

‘Ja, dat worden ze ook. Maar het punt is: in gesprek met jeugdzorg, en dat hoor je vaak ook van anderen, je hoort zo vaak van die foldertaal, propagandariedels. Maar je voelt je vaak zo misleid na afloop van een goed gesprek. Je voelt je daarna gedwongen de vinger op de zere plek te leggen en te denken: zie maar wat je er mee doet en hopelijk pakt een Kamerlid het op. En soms gebeurt dat ook. Nu is er bijvoorbeeld een motie van de D66 over waarheidsvinding in de jeugdzorg ingediend. Dan is vervolgens weer de vraag: hoe definieer je dat en waarheidsvinding tot hoever?’

‘Er heerst een angstcultuur in de jeugdzorg. Dat is volgens mij de kern van het probleem. Iedereen maakt elkaar bang. Om verschillende redenen. Op de school van ons kind was dat angst voor reputatieschade. De angst van politici is dat in het nieuws komt dat ze verkeerde beslissingen hebben genomen. En de angst van de jeugdzorg is de volgende Savannah. De maatregelen die nu door de jeugdzorg en de politiek worden genomen, worden erg gestuurd door de angst wat er fout kan gaan. Maar wat je wil is dat ouders hun kind goed opvoeden. En de vraag is of het constant verdacht maken van ouders de beste weg is.’

Sven Snijer heeft pastoraal werk gestudeerd aan de Hogeschool Inholland. Daarna richtte hij zich op het schrijven van essays over levensbeschouwelijke onderwerpen. In oktober 2011 startte hij onder meer de blog Jeugdzorg Dark Horse. Sven Snijer getrouwd en is vader van een zoon en een dochter. Sven is huisman en zijn vrouw werkt fulltime als hulpverlener in de verstandelijk gehandicaptenzorg.

http://jeugdzorg-darkhorse.blogspot.nl/

·       * Zittingsvertegenwoordigers van de Raad voor de Kinderbescherming , Bureau Jeugdzorg en andere jeugdzorginstanties zijn belangrijke informanten waarop de kinderrechter zijn oordeel over een zaak baseert.

                                                        -------------------------

(JDH: Ons verhaal hebben wij opgetekend in ‘Wie was de geheime informant, deel 1 t/m 5.)

http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/3548728/2013/11/21/Noem-niet-alles-wat-gebeurt-kindermishandeling.dhtml