http://www.artsennet.nl/opinie/artsen-blogs/Menno-Oosterhoff/Blogbericht-Menno-Oosterhoff/138931/Wil-de-laatste-kinderpsychiater-het-licht-uitdoen.htm
8 november 2013
Wil de laatste kinderpsychiater het licht uitdoen?
Om iets
te bewerkstelligen moet je tot op zekere hoogte draagvlak hebben. Daar waar
draagvlak ontbreekt volstaat ordinaire macht. Met macht kun je genadeloos je
zin doordrijven. Zo gaat dat bij de Jeugdwet ook.
De eerste verbetering die ik ooit
als kersvers hoofd van de polikliniek voorstelde, ontmoette naast bijval ook
weerstand. Ontdaan besprak ik dat met mijn leidinggevende. Die wijdde mij in in
de geheimen van het managen. Hij zei: ‘Voor bijna elke verandering is eenderde
tegen, eenderde voor en een derde kan het geen zak schelen.’ Dit wat cynische
standpunt bleek heel pragmatisch en gaat bijna altijd op.
Macht
Macht is echter een uitstekende
vervanging voor of aanvulling op draagvlak. Eigenlijk is draagvlak the poor
man’s power. Als je echt macht heb dan bekommer je je niet zo om draagvlak.
Leuk voor erbij, maar ook zonder kun je je zin doordrijven.
Jeugdwet
Laten we gewapend met deze kennis
eens naar de Jeugdwet kijken. Duidelijk is dat de overheveling van de
gezondheidszorg voor jeugdigen met psychische aandoeningen naar de gemeente
niet op enige bijval kan rekenen van de betrokken instellingen, organisaties en
medewerkers. De eenderderegel gaat hier niet op. We zijn ongekend eensgezind in
de opvatting, dat gezondheidszorg geen gemeentelijke voorziening kan zijn. Voor
de bedenkers van de jeugdwet is hiermee nog geen man overboord; er is immers
voorzien in optie B: Macht.
Wie
betaalt…
Over macht hoeven we niet heel
ingewikkeld doen. Je komt een heel eind met: 'Wie betaalt, bepaalt'. Voor zover
er aan deze stelregel nog enige twijfel bestond dan heeft de manier waarop de
zorgverzekeraars de laatste tijd huishouden deze wel weggenomen.
Nieuwe
bezems
Gemeentes hunkeren naar diezelfde
zoete smaak van macht. Eindelijk orde op zaken stellen binnen de jeugdzorg en
jeugd-ggz. Dat het de overheid nooit is gelukt en dat ze zelf nog nooit iets
hebben gedaan met geestelijke gezondheidszorg mag de pret niet drukken. Nieuwe
bezems vegen schoon wordt er kennelijk gedacht. De rest van het spreekwoord -
maar oude kennen alle hoeken en gaten - is waarschijnlijk in de opwinding en
door de jeugdige overmoed vergeten.
Dat de Eerste Kamerleden niet
direct hun handtekening zetten is even een ergerlijk oponthoud, maar straks
kunnen ze los. Voor mensen die niet meegaan in deze waan is geen plaats.
En
anders ga je maar
Tot zover is er niks mis met deze
strategie. Het draagvlak ontbreekt geheel, maar er is des te meer macht en, hoe
heerlijk, ook nog eens nauwelijks gecontroleerd. Een kabinet kan vallen, maar
dat gebeurt maar hoogstzelden met een college van burgemeesters en wethouders.
Het venijn zit in de staart. Als
het je niet aanstaat dan ga je maar. En de kans is groot dat dat nou net gaat
gebeuren. Sommige medewerkers kunnen nergens anders heen, maar artsen kunnen
uitwijken naar andere specialismen. Het specialisme kinderpsychiatrie moet
concurreren met heel veel andere specialismen van de geneeskunde.
Tekort
Kinderpsychiaters delen het
ongefundeerde geloof in het heil van deze overheveling niet. Je kunt ons
dwingen tot de overheveling maar niet tot een omarmen daarvan. Ook zonder
transitie was al moeilijk voldoende artsen te interesseren voor de
kinderpsychiatrie. Daar kunnen we er echt niet veel van missen. Het tekent zich
nu al af, dat dat probleem fors zal toenemen. Ook bestaat de kans dat de
huidige kinderpsychiaters zullen terugkeren naar de volwassenenzorg. Ik hoor de
critici al roepen, dat we dus geen hart hebben voor de kinderen. Maar met nog
meer kritiek krijg je degenen die het vak met een bloedend hart verlaten niet
terug.
Neerwaartse
spiraal
Met minder kinderpsychiaters
wordt het voor de overgebleven kinderpsychiaters nog minder aantrekkelijk: meer
diensten, inhoudelijk minder aantrekkelijk werk (alleen maar crises en
medicatiecontroles) en een grotere werkdruk. Bovendien zijn er minder
mogelijkheden om jonge collegae op te leiden waardoor de kwaliteit van
opleiding daalt.
Voeg daarbij de onzekerheid over
het voortbestaan van instellingen, de bedreiging van de wetenschappelijke
ontwikkeling van het vak, de onduidelijkheid over de plaats van de
gezondheidszorg binnen de jeugdhulp - en vergeet vooral de bureaucratie niet
waarbij je eerst de postcode moet weten om te bekijken wat de regels en
afspraken zijn - en het zal duidelijk zijn dat het gevaar van een neerwaartse
spiraal levensgroot is met in het ergste geval de teloorgang van het vak.
Laten we hopen, dat de Eerste
Kamer voorkomt dat straks de laatste kinderpsychiater het licht kan uitdoen.
De Petitiejeugdggz
is nu al door 58600 mensen getekend, waaronder tienduizenden ouders, duizenden
zorgprofessionals en – nieuw- meer dan 640 hoogleraren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten