Decentralisatie jeugdzorg: 8 miljard budget, 10 miljard aan nieuwe risico's!

Gemeenten staan voor een enorme uitdaging: uitvoering van drie grote decentralisaties. Gemeenten krijgen hiervoor 50% meer budget (circa 8 miljard), maar krijgen naar verwachting voor wel 10 miljard aan nieuwe risico's op hun bord. Gemeenten krijgen te maken met een enorm nieuw risicogebied. 

Waarom is dit zo risicovol? 

Overnames in het bedrijfsleven zijn niet vaak succesvol. Zelfs niet na een due dilligence (lijken-uit-de-kast-analyse) van een half jaar. Bij gemeenten gaat dit anders. Zij zijn verplicht om deze maatschappelijke risicogebieden (zonder degelijke vooronderzoeken) over te nemen.  

De lokale politiek ziet vooral de extra inkomsten en bezuinigt tegelijkertijd vrolijk door op het ambtelijk apparaat. Het ambtelijk apparaat ziet gelukkig wel in dat deze decentralisatie een zeer complexe operatie gaat worden en dat dit andere koek is dan de eerdere “succesvolle” decentralisaties, en trekt stevig aan de bel.  

Zij ziet de bui al hangen in een tijd waarin gemeenten steeds krapper bij kas zitten en tegenvallers niet meer  zo makkelijk verstopt kunnen worden. Bovendien zijn de effecten op de samenleving en financiële risico's nog neit bekend.  

Risico-indicatoren

Een paar belangrijke indicatoren die ervoor zorgen dat deze decentralisaties risicovol zijn:  

Allereerst het maatschappelijk zorg-inhoudelijke gebied zelf; steeds moeilijker gevallen en onduidelijkheid over de gevolgen van deze trends, in combinatie met economische situatie.

Imago-gevoeligheid van het onderwerp. Het gaat toch echt ergens fout. Dus gemeenten die alles professioneel geregeld hebben kunnen toch keihard worden afgestraft als het mis gaat. 

Politieke ambities zijn hoog, de mogelijke besparingen worden direct verwacht, terwijl juist extra investeringen noodzakelijk zijn om naar de toekomst daadwerkelijk efficiënter te kunnen werken. 

Organisaties bij gemeenten hebben tijd nodig om kennis en ervaring op te bouwen. Dit gaat dus met vallen en opstaan en hierbij hoort niet een afrekencultuur zoals in veel gemeenten heerst. 

De ICT- en datacomponent in deze overname is zeer groot. Verschillende partijen dragen data (systemen) over. Hier moet concrete stuurinformatie van worden gemaakt. De ervaring leert dat veel van dit soort overheidstrajecten duurder uitvalt en later worden opgeleverd. 

De interactie tussen de verschillende bestaande en nieuwe over te hevelen zorgtaken zorgt voor meer onderlinge afhankelijkheden, en maakt het daarmee extra kwetsbaar. 

Er zijn zeer veel verschillende partijen betrokken met  elke hun eigen belangen (ook projectsaboteurs) 

Dialoog cruciaal

Hoewel veel gemeenten nog bezig zijn het schadeprofiel rondom de projecten te managen, is het nu tijd de juiste stappen te zetten. Gelukkig zie ik steeds meer gemeenten risicoanalyses uitvoeren en een risicomanager.

Daarnaast staat het bij een aantal gemeenten al op de agenda van de gemeenteraad. En juist dit laatste is een belangrijke, want laat de gemeentelijke organisatie en B&W niet alleen in dit zeer gevaarlijke bootje stappen!  aanstellen. Dit is voor deze gemeentelijke afdelingen nog een nieuw fenomeen, maar daarom juist extra belangrijk.  

Risicoanalyse: een voorbeeld

Lees verder….  

http://www.risicomanagement.nl/advies/decentralisatie-jeugdzorg-risicos.html