Wet Jeugd-GGZ naar gemeenten onuitvoerbaar

http://www.artsennet.nl/opinie/artsen-blogs/Menno-Oosterhoff/Blogbericht-Menno-Oosterhoff/138453/Geacht-Eerste-Kamerlid.htm 

29 oktober 2013

 

Geacht Eerste Kamerlid, 

Binnenkort zal de Eerste Kamer zich buigen over de nieuwe Jeugdwet. Uiteindelijk zult u daar allen over stemmen, dus ook als u geen woordvoerder bent willen wij u graag op hoofdlijnen informeren.  

Als deze wet aangenomen wordt, gaat de gezondheidszorg voor kinderen en jeugdigen met psychische problematiek in zijn geheel uit de zorgverzekering. Het wordt dan ingericht als een gemeentelijke voorziening.  

Het zou ondenkbaar zijn met de kindergeneeskunde hetzelfde te doen.  

Door werkelijk alle bij jeugd-GGZ betrokken organisaties, meer dan 80, is hiertegen bezwaar gemaakt. Zie ook de bijlage onderaan deze brief.

Daarnaast ondertekenden ruim 57.200 mensen de petitie om hiervan af te zien, waaronder tienduizenden ouders, het merendeel van de medewerkers van de jeugd-ggz en meer dan 300 hoogleraren. Dit aantal is nog steeds groeiende.  

Deze petitie is aangeboden aan de vaste Kamercommissie VWS van de Tweede Kamer in aanwezigheid en met steun van: 

André Rouvoet, voorzitter Zorgverzekeraars Nederland;

Aart-Jan Beekman, voorzitter Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie;

Jacobine Geel, voorzitter GGZ Nederland

Ariëlle de Ruijter, voorzitter Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychotherapie;

Arnoud van Buuren, voorzitter Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten;

Henny Vermolen, bestuurslid Landelijk Platform GGZ;

Ella Vogelaar, voorzitter Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn. 

Wij geven onze bezwaren tegen dit wetsvoorstel hieronder weer op drie thema's: onzorgvuldigheid, onuitvoerbaarheid  en juridische tekorten. 

Wij menen dat de procedure rond deze wet onzorgvuldig is geweest. De wet is behandeld, terwijl de transitiearrangementen, die de gemeentes moesten maken nog niet bekend waren en dus ook nog niet beoordeeld door de transitiecommissie. Verder zijn de (frictie)kosten van de overheveling niet bekend.  

Voor de gemeentes was het uiterst moeilijk een transitiearrangement op te stellen omdat er nog veel onduidelijkheid is over het beschikbare budget.  

Ook vinden we het onzorgvuldig, dat een operatie van een dergelijke omvang en een dergelijke importantie nog niet in één praktijkproef is uitgeprobeerd.

Wij menen dat de wet onuitvoerbaar is.  

Er is nu een landelijk stelsel van geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jeugdigen in samenhang met de kindergeneeskunde, de huisartsenzorg en de volwassenen-GGZ. 

 

Binnen dit stelsel zijn kwaliteitsbewaking, onderwijs, wetenschappelijk onderzoek, ontwikkeling van nieuwe behandelvormen, 7 keer 24 uurs bereikbaarheid, juridische kaders, cliënt- en familiebetrokkenheid, specialistische voorzieningen en een uniform vergoedingssysteem geregeld. Het is organisatorisch ondoenlijk 408 gemeentes een dergelijk samenhangend stelsel vorm te laten geven. Twee voorbeelden van de bureaucratische chaos die zal ontstaan worden hier en hier beschreven.  

Verder gaf de Raad van State al aan dat de verwijsmogelijkheid door de huisarts de gemeentes met een onuitvoerbare opdracht opzadelt. Dit is alleen nog maar meer het geval door de aanscherping van de onafhankelijkheid van de huisarts door het amendement van mevrouw Keijzer en de uitspraken van de staatsecretaris. De gemeente moet zorgen voor beschikbaarheid van de hulp waar de huisarts naar toe verwijst.  

Op deze manier is het voor gemeentes onmogelijk om het volume van de zorg te beheersen. Dat zou weliswaar gezien kunnen worden als een garantie voor voldoende beschikbaarheid van jeugd-GGZ maar een oncontroleerbare beschikbaarheid is niet realistisch en dus onuitvoerbaar. 

Wat betreft de onuitvoerbaarheid is de afwezigheid van draagvlak bij de veldpartijen ook zeer zorgelijk. Bij een goede wet hoort ook voldoende draagvlak en dat is er ten enenmale niet waar het de transitie van de jeugd-GGZ betreft. Van de artsen die hun specialisatie tot kinderpsychiater bijna hebben afgerond geeft nu al 40% aan te overwegen in de volwassenen-GGZ  te gaan werken en dat terwijl er al een tekort is aan kinder- en jeugd psychiaters. Denkbaar is dat ook ervaren professionals en ook van andere disciplines iets dergelijks zullen doen. 

We menen dat de wet juridische tekorten vertoont. In een aan de Eerste Kamercommissie VWS gestuurde juridische analyse wordt meer in detail ingegaan op sommige van de hierna genoemde punten: 

De wet lijkt niet te voldoen aan de eisen die gesteld moeten worden aan bewaking van privacy. Een uitgebreide toelichting hiervan is toegezonden aan de Eerste Kamercommissie VWS. 

De rechtsbescherming van ouders en kinderen is onvoldoende doordacht; in het licht van de met de Jeugdwet beoogde machtsconcentratie bij de gemeente en de ondoorzichtige juridische status van het begrip 'drang' die op gezinnen mag worden uitgeoefend, verdient dit aspect dringend verdere uitwerking.

De wet is discriminerend omdat  kinderen met een psychische aandoening anders behandeld worden dan kinderen met een lichamelijke aandoening en anders dan volwassenen met een psychische aandoening.  

De wet is mogelijk in strijd met het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind omdat het recht op zorg niet meer bestaat als het gaat om psychische aandoeningen. Ouders zijn bang dat de jeugdhulpplicht van de gemeente niet vergelijkbaar is met het recht op zorg.  

Onduidelijk is hoe de Jeugdwet zich verhoudt tot de wet op de geneeskundige behandelovereenkomst en wanneer welke wet van kracht is. De WGBO blijft gelden als er sprake is van gezondheidszorg maar het is onduidelijk welk deel van de jeugdhulp ook als gezondheidszorg aangemerkt moet worden. Welke gevolgen deze onduidelijkheid heeft wordt hier beschreven.  

Voor meer uitgebreide informatie wil ik verwijzen naar:

De open brief van de kernhoogleraren psychiatrie aan de leden van de Staten-Generaal; 

Onze website, met name het stuk feiten en zorgen over de transitie jeugd-ggz;

De positionpaper van 4 oktober 2013 van de Koninklijke Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunde, namens diverse andere organisaties;

De gezamenlijke positionpaper van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, Landelijk Platform GGz, GGZ Nederland, Nederlands Instituut van Psychologen, Zorgverzekeraars Nederland, Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen en Psychotherapeuten, Landelijke Vereniging van Eerstelijnspsychologen; 

De oproep aan de Tweede Kamerleden voor de stemming. 

Wij zijn ervan overtuigd dat het onverantwoord is gezondheidszorg voor kinderen met een psychische aandoening onder te brengen bij de gemeentes.

We hopen dat u onze bezwaren deelt en laat meewegen in uw uiteindelijke stem over deze wet. Wij zijn altijd bereid ons standpunt nader toe te lichten.

 

Met vriendelijke groeten,

 

Menno Oosterhoff namens de groep-petitiejeugdggz.nl