Pagina's

zaterdag 15 maart 2014

Wat ouders vrezen...

http://platformburgerrechten.nl/2014/02/20/expertmeeting-debat-over-de-nieuwe-jeugdwet-recht-als-kind-van-de-rekening/

Expertmeeting & debat over de nieuwe Jeugdwet: recht als kind van de rekening

geplaatst op 20/02/14 door Redactie

Op vrijdag 14 maart organiseert de Stichting Bescherming Burgerrechten in samenwerking met debatcentrum de Rode Hoed een expertmeeting en debat over de nieuwe Jeugdwet. De transitie van de Jeugdzorg van provincie naar gemeentelijk niveau en de gevolgen voor de rechtsbescherming zullen besproken worden door (ervarings)deskundigen, juristen, politici en bestuurders.

Er is en wordt al veel gezegd over de transitie van de jeugdzorg van de provincies naar de gemeenten. Wat tot nog toe nog te weinig systematisch wordt belicht, zijn de rechtsaspecten van die transitie. Hoe zit het met de burgerrechten in dit proces? Wie bewaakt ze? Wie behartigt de belangen van kinderen en ouders in dit proces?

Er is een hoop onduidelijkheid en onzekerheid over wat de nieuwe Jeugdwet straks gaat betekenen voor burgers. Vooral als het gaat om rechten, lijkt die zorg terecht. Niet alleen verdwijnt het recht op zorg (in plaats daarvan krijgen gemeenten een zorgplicht), maar de jeugd-ggz komt ook bij de gemeente.

Een huisarts kan nog wel verwijzen naar een kinderpsychiater, maar deze artsen én ouders zijn bang dat gemeenten druk zullen uitoefenen om dat niet te doen, om de kosten in de hand te houden. De transitie Jeugdzorg is immers ook bedoeld als een belangrijke bezuiniging.

Op 14 maart organiseert de Stichting Bescherming Burgerrechten in debatcentrum De Rode Hoed een gesprek met betrokken experts. We nodigen u graag uit daarbij te zijn. We willen de volgende onderwerpen adresseren.

1. Hoe kunnen we rechten behouden binnen de kaders van de nieuwe Jeugdwet? Is dat wel mogelijk?

2. Hebben wethouders en gemeenteraadsleden voldoende kennis in huis over burgerrechten waaronder privacy, om het nieuwe stelsel zo in te richten dat deze rechten gewaarborgd zijn? Zie bijv. dit alarmerende bericht.

3. Wie gaat de uitvoering van de Jeugdwet controleren en het nodige tegenwicht bieden?

4. Als gemeenten krap bij kas komen te zitten, hoe kunnen ouders dan nog de nodige zorg voor hun kinderen krijgen als de gemeente oordeelt dat ze het kind liever naar voetbal sturen dan naar een arts voor ggz-zorg? (Zie bericht Jorritsma: “Voetbalclub kan werk GGZ doen”)  Moeten ouders naar de rechter om zorg af dwingen?

5. Wat zijn de risico’s van een jeugdzorg met ‘drang’ in plaats van dwang? Gaat dat niet betekenen dat drang een bestuurlijk instrumentarium is met vermijding van rechtsbescherming?

6. Is het afnemen van het recht op zorg te verenigen met universele mensenrechten en de rechten van het kind?

7. In hoeverre acht de rijksoverheid zich nog verantwoordelijk voor wat er op gemeentelijk niveau gebeurt in verband met de internationale verplichting die uit het VN Verdrag betreffende de rechten van het kind voortvloeit?

8. Waar kunnen ouders terecht met klachten over beslissingen van de gemeente?

9. En hoe zit het met de privacyaspecten? Gaat iedere gemeente dadelijk een PIA laten opstellen? En als de juridische systematiek tav medische en gezondheidsgegevens wordt losgelaten omdat niet de zorgverzekeraar maar de gemeenten over de (geestelijke)gezondheidsaspecten van de jeugd gaan, wat zijn daarvan op privacy gebied de consequenties? http://www.privacybarometer.nl/nieuws/3836/Overheid_gaat_toch_breed_gegevens_uitwisselen

10. Gemeenten willen de zorg dicht bij hun burgers brengen en daartoe interdisciplinaire wijkteams aanstellen, maar hoe gaan deze teams waarin ambtenaren participeren dadelijk om met vertrouwelijke gegevens?

Op dit moment is het duidelijk dat de meeste experts de termijn en de voorwaarden waaronder de transitie moet plaatsvinden zoals de financiële dekking onvoldoende vinden. Weinig horen we nog over de rechten van ouders en kinderen en over rechtsbescherming tegen willekeurige overheidsbeslissingen, tegen onzorgvuldige afwegingen en tegen onterechte inmenging in het gezin en gebruikmaking van in vertrouwen verschafte persoonsgegevens.

Jeugdzorg Dark horse:

Centraal meldpunt voor klachten

Wat betreft de klachten over het wijkteam of de OKA (A’dam). Je zult straks zien dat de klachten van ouders gewoon worden doorgestuurd naar verschillende klachtenafdelingen van verschillende instanties (jeugdzorg, politie, school, j-ggz, etc) en dat er geen overkoepelend klachtenpunt komt bij de gemeente. 

Dat zou wel moeten, omdat de wijkteams immers als TEAM opereren en één iemand de regie heeft, (Ouder en Kind adviseur) en ze een gezamenlijke aanpak proberen op te zetten voor een gezin. 

Maar als het mis gaat met dat hulptraject, dan zal iedereen naar elkaar gaan wijzen en moeten ouders de verschillende instanties afzonderlijk aanspreken op hun falen en daar staat je hoofd niet naar als je kind uit huis geplaatst dreigt te worden!

De gemeente moet met een centraal meldpunt komen voor klachten over het gehele wijkteam en ouders zouden met één klachtenprocedure moeten kunnen volstaan. (Als er met één gezin, één plan,  één regisseur wordt gewerkt, dan moet er ook één klachtenprocedure zijn om het geheel af te dekken).

Regie

De gemeente zou zelf de regie moeten nemen over het jeugdbeleid en niet achter BJAA aanlopen, omdat ze eigenhandig de kwaliteitscontrole moet doen op de verschillende vormen van jeugdhulp en zelf moet bepalen met wie ze in zee gaat. Waarom krijgt BJAA automatisch een drie-jarig contact? De gemeente zou zelf jeugdzorg moeten aansturen om efficiënter en klantvriendelijker te werken, maar we zien in Amsterdam het omgekeerde: BJAA bepaalt hoe de Samen Doen-teams moeten functioneren, waardoor de regie bij jeugdzorg ligt. En dat was juist niet de bedoeling van de transitie.

Kijken naar de feiten

In een klachtenprocedure zou er niet enkel gekeken moeten worden naar de procedurefouten, maar eveneens naar de feiten in een casus, als die feiten voor het oprapen liggen. In het huidige jeugdzorgsysteem kunnen psychologische rapporten aan de kant geschoven worden, of psychologische onderzoeken bij het kind geweigerd worden, vanuit de alwetende visie van de jeugdzorgwerker.

Sancties

In een gemeentelijke aanpak van jeugdzorg zouden hier sancties op moeten staan, in de vorm van zorginkoop bij een andere jeugdzorgaanbieder die veel klantvriendelijker werkt, zoals de Opvoed Poli. Inzicht in een gezinssituatie zou meer prioriteit moeten krijgen dan het zoeken naar ‘gevaar’ en ‘ bedreiging voor het kind, door het diskwalificeren van ouders.  

Eigen Kracht geen Haarlemmerolie

‘Eigen Kracht’ moet geen ‘Haarlemmerolie’ worden waar men alle wonderen van verwacht. Veel gezinnen die hulp zoeken voor één kind, functioneren voor de rest normaal net als ieder ander gezin. Alles in de sociale context trekken door politici en denken dat je met het inschakelen van buren, vrienden en familie een autistisch kind moet verstikken met aandacht, terwijl dit kind en het gezin het meest gebaat zijn  bij specialistische hulp, is een vertekening van de werkelijkheid en maakt van gezinnen met kinderen met aangeboren problematiek een karikatuur. 

Eigen Kracht krijgt pas betekenis als er werkelijk wat aan de hand is in een gezin (als daar bewijs voor is) om te voorkomen dat er een ondertoezichtstelling of een uithuisplaatsing volgt, maar het moet niet omgedraaid worden, zodat er met dreiging van OTS of UHP voor het minste of geringste een Eigen Kracht opgelegd kan worden aan gezinnen, zonder controle door een rechter. 

Het paard achter de wagen spannen

Alle zorgen die op deze avond worden besproken hadden beter besproken kunnen worden vóórdat de jeugdwet door de Eerste en Tweede Kamer werd geloodst. Met de nieuwe wet kan eenvoudigweg niet gegarandeerd worden dat ouders goede zorg zullen krijgen voor hun kind, omdat ze het recht ontnomen is op specialistische hulp en daarmee is de weg vrij voor speculaties.

Geen medische expertise

Als een kind een vermoeidheidssyndroom heeft door medische oorzaak en daardoor veel school mist, kan ouders verweten worden dat ze hun kind onterecht thuis houden en worden ze opgezadeld met Eigen kracht/jeugdzorg. En in het verlengde daarvan een juridisch traject en uithuisplaatsing, omdat ouders kan worden verweten dat ze de hulp tegenwerken, wanneer ze blijven aandringen op onderzoek. (We kennen vitamine-D tekort, PANDAS, allergieën, autisme, bloedafwijkingen, stofwisselingsziekten, streptokokken, ME, IAPT, Henoch von Schönlein, etc). 


De beschuldiging van kindermishandeling zonder feitelijke gronden blijft ook na de transitie een groot gevaar. Niets kan gegarandeerd worden met betrekking tot het terugdringen van speculaties en vermoedens, omdat de nadruk in de jeugdhulp ligt op preventie en niet op ontwikkelingsdoelen. Gemeenten zijn vooral bang dat gezinnen teveel geld gaan kosten en willen vroeg ingrijpen.

Oude wijn in nieuwe zakken

Als jeugdhulp vanuit de gemeente niet werkt en het alsnog een zaak wordt voor de Raad voor de Kinderbescherming, moet deze zich baseren op de informatie van het sociale wijkteam (Samen-Doen team). Als er te weinig gebruik is gemaakt van specialistische hulp en onderzoek wordt dat in de rechtszaal net als bij het oude jeugdzorgsysteem een kwestie van meningen, speculaties en niet bewezen vermoedens. Daar zijn ouders bang voor.

Wat ouders vrezen

Ouders vrezen overijverige hulpverleners voor wie de eigen vermoedens de hoogste waarheid zijn, de versperring van toegang tot specialistische hulp, een te grote nadruk op gevaar en bedreiging van kinderen en het chanteren van ouders om mee te werken met een gezinsplan (onder dreiging van opschaling naar het juridische kader) zonder dat ze de kans krijgen om aan te tonen dat er wat anders aan de hand is met hun kind. 

2 opmerkingen:

  1. Ik voorzie wethouders die moeten onderduiken als het huidige gebrek aan rechtsbescherming en het (niet) waarborgen van (verdrags-)rechten wordt voortgezet i.c.m. nog lagere kwaliteit van werken ..

    BeantwoordenVerwijderen
  2. http://medischcontact.artsennet.nl/opinie/blogs/blog-1/144662/vooraf-nadenken-menno-oosterhoff.htm

    Vooraf nadenken? Kom op zeg. Het is hier de regering niet.
    Nadat de Jeugdwet door de Eerste Kamer was aangenomen, had ik me voorgenomen me bij het onvermijdelijke neer te leggen. Maar nu heeft ook de Algemene Rekenkamer gezegd dat de decentralisaties een grote gok zijn. Dat zorgde voor een oprisping.

    Wat is het geval? De zorg voor jeugdigen en langdurig zieken gaat per 1 januari 2015 over naar 403 gemeentes. Nog steeds weten veel mensen niet dat ook de geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen uit de gezondheidszorg gehaald is en een gemeentelijke aangelegenheid wordt.

    Het enige wat de Algemene Rekenkamer vraagt is om er nog eens bij stil te staan of het haalbaar en verantwoordelijk is deze decentralisaties per 1 januari uit te voeren. Het gaat tenslotte om 8 miljard, maar het gaat bovenal om de zorg voor 800.000 mensen. En er is nog heel erg veel onduidelijk.

    Geen onredelijk advies dus, zou je denken, maar het werd direct van de hand gewezen. Geen sprake van.

    Volkomen terecht natuurlijk, want wat de overheid doet is immers altijd een groot succes. De Fyra, de Betuwelijn de thuiszorg, de vernieuwingen in het onderwijs niet te vergeten. Allemaal garanties dat ook de decentralisaties een geweldig succes zullen worden. Ik durf de voorspelling wel aan dat straks ook de JSF aan dit lijstje zal mogen worden toegevoegd.

    Er is dus geen enkel reden om vooraf nog eens stil te staan bij de vraag of wat nu op stapel staat wel verantwoord is.

    Tegen de overheveling van de gezondheidszorg voor jeugdigen met een psychische aandoening is vanuit het veld massaal protest geweest. Alle betrokken organisaties hebben het de politiek met klem afgeraden. Zelfs de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen heeft ongevraagd een negatief advies uitgebracht, een tamelijk ongebruikelijke stap.

    Maar dit is alleen maar de mening van deskundigen, waaronder dus onze topwetenschappers. O ja, ook een kwart van de Nederlandse hoogleraren had de petitie ondertekend om de jeugd-ggz niet over te hevelen.

    Maar wat al deze deskundigen over het hoofd hebben gezien is dat ze met hun advies veel te vroeg kwamen. Het is een goed gebruik in Den Haag om het begrip na-denken op te vatten als achteraf-denken. Pas als iets op een fiasco is uitgedraaid dan stellen we een parlementaire enquête in en dan vragen we achteraf de mening van deskundigen hoe dit toch zo heeft kunnen gebeuren. Niet eerder. Voor-af na-denken. Kom nu zeg. Als we daaraan beginnen dan is het einde zoek. Straks willen we nog dat regeren vooruitzien is.


    Menno Oosterhoff, (kinder)psychiater en inhoudelijk manager autismehulpverlening bij Jonx/Lentis

    BeantwoordenVerwijderen