Analyse - Kindermishandeling
24 juni 2011
De kindermishandelingscampagne van de overheid is een nieuwe fase ingegaan. Nu is iedereen verdacht. De middelen worden steeds heftiger en het doel steeds onduidelijker.
door Justine Pardoen
De pr-machine van de kindermishandeling draait weer op volle toeren. Onze overheid heeft er geen probleem mee om in tijden van bezuinigingen op passend onderwijs en pgb's tonnen te besteden aan een campagne die burgers tegen elkaar opzet. De meerjarige campagne Wat kan ik doen? is vorige week een nieuwe fase ingegaan, met een heuse zelftest. De advertenties verschijnen niet alleen op radio en televisie, maar ook op Hyves en diverse sites van grootuitgever Sanoma (zoals Nu.nl en Startpagina.nl). Ook trekt er een heel info-team het land door.
De boodschappen roepen op om bij een vermoeden van kindermishandeling een telefoonnummer te bellen (van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling, kortweg AMK), of om naar de campagne-website te gaan.
Op die website staan tips wat je kunt doen. Weer het AMK bovenaan het lijstje. Helemaal onderaan staat nog de suggestie om eens met het kind zelf te praten, of met de ouders. Waarom staat dat niet bovenaan? Helaas wordt nergens uitgelegd waar deze rangorde op gebaseerd is.
Zes signalen
Kent u de zes belangrijkste signalen om een melding te doen bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling? Zo niet, doe de zelftest:
1. Ik zwerf vaak alleen op straat
2. Ik trek me vaak terug
3. Mijn ouders schelden me vaak uit
4. Ik ga niet graag naar huis
5. Mijn kleren zijn altijd smerig
6. Ik ben vaak zomaar agressief
Het geluid tijdens de test doet pijn aan je oren, en je hartslag wordt er flink door opgepompt. Onaangenamer kan het niet. Maar dat is ook de bedoeling natuurlijk. Burgers moeten maximaal walgend om zich heen gaan kijken naar mogelijke misstanden. Pure stemmingmakerij. Ook al vanwege de zeer zielig kijkende kindertjes. En de enorme getallen. Het zou gaan om meer dan 100.000 gevallen per jaar. Terwijl niemand precies weet om hoeveel gevallen het werkelijk gaat.
Op je hoede
Wie deze zomer zijn kinderen buiten laat spelen, of hun kleren niet fatsoenlijk wast, moet op zijn hoede zijn. Vooral als je je kind niet snel genoeg naar binnen krijgt om te eten, of om op tijd naar bed te gaan. Hoe harder je kind gaat schreeuwen, hoe meer reden je buren hebben om het AMK te bellen.
Want dat is de boodschap: ken de signalen en handel door de telefoon te pakken. "Wie vermoedens heeft, blijkt bijna altijd gelijk te hebben", zegt de campagne-site.
Dat is dus vervelend voor al die ouders met kinderen die net niet helemaal volgens het boekje functioneren (maar helemaal niet mishandeld worden). Zo kregen we vorige week een alarmerende mail van een moeder die aangegeven was door haar buurvrouw, omdat haar kind soms nogal hard gilde. Het kind in kwestie had een stoornis in het autistisch spectrum, vandaar. Maar dat wist de buurvrouw niet. De ellende die dát opleverde...
Combinatie van signalen
Er blijken nog veel meer signalen te zijn dan de zes signalen uit de test. We telden er achttien. Van blauwe plekken tot veel huilen. Wat moet je dáár nou weer mee? Je kunt immers ook blauwe plekken krijgen van veel ravotten, of een stollingsprobleem, of leukemie. En je hebt ook huilbaby's.
Aan het eind van die 18-voudige opsomming staat nog wel een ster-noot dat voorzichtigheid geboden is bij het beoordelen van de signalen, en dat er ook andere oorzaken kunnen zijn dan kindermishandeling. Maar het kwaad is dan al lang geschied natuurlijk. Want wie leest nu de kleine lettertjes.
Erger nog, bovenaan de pagina staat: 'Meestal gaat het om een combinatie van signalen'. Helemaal waar. Kindermishandeling is namelijk een zeer complex probleem, dat zich niet laat vangen in een checklist. Alleen experts kunnen iets zinnigs zeggen over die 'combinatie van signalen'. Dat moet je niet overlaten aan de buurvrouw.
Ontpersoonlijking
De campagne is misselijk makend. Er is gekozen voor confrontatie: een schokeffect om burgers wakker te maken. Met als gevolg dat goed burgerschap gaat inhouden dat je elkaar aangeeft zonder precies te weten wat er aan de hand is, en zonder elkaar persoonlijk aan te spreken.
De ontpersoonlijking of dehumanisering van onze samenleving die je op allerlei fronten kunt waarnemen, krijgt nu weer een extra zetje, en de overheid investeert hier zelf flink in. Als je het als ouders niet redt, verwacht dan geen hulp van je netwerk, want dat netwerk wordt opgeroepen om jou aan te geven bij het AMK. Vroedvrouwen en tandartsen werden al onder druk gezet om te gaan speuren naar signalen van falend ouderschap, en dit te melden bij het AMK. En nu moet de boodschap ook aankomen bij het volk.
Die boodschap luidt: gedraag je zoals de overheid dat wil. Volgens de recht-toe-recht-aan criteria van Henk en Ingrid. Dat het allemaal veel ingewikkelder ligt dan Henk en Ingrid kunnen beoordelen, doet er niet toe. Liever tien ouders ten onrechte beschuldigd dan één mishandeld kind gemist.
Mishandeling, en dan?
En stél dat er echt sprake is van mishandeling, wat dan? Op de campagne-site wordt benadrukt dat kinderen niet meteen uit huis geplaatst zullen worden, en dat er 'hulp' geboden zal worden. Gelukkig maar, want hoogleraar Micha de Winter heeft onlangs betoogd dat mishandelde kinderen vaak beter af zijn bij hun eigen ouders, ook al zijn die niet ideaal.
Maar wat voor hulp is dat dan? En waarom trekt de overheid die hulp zo naar zich toe, terwijl die ook in eigen kring geboden zou kunnen worden? In een van de radiospotjes worden grootouders aangespoord om het AMK te bellen, in plaats van aangemoedigd te worden om eens met hun eigen kinderen te praten.
Consistent is het wel natuurlijk, die dehumanisering. De middelen om problemen binnenshuis op te lossen worden immers steeds verder beperkt. Pgb's verdwijnen, de ambulante zorg wordt uitgekleed, en kinderen kunnen niet meer rekenen op passend onderwijs. Hoe ver kun je zakken als samenleving?
Justine Pardoen
mailto:redactie@ouders.nl?subject=Kindermishandeling_fase2
24 juni 2011
De kindermishandelingscampagne van de overheid is een nieuwe fase ingegaan. Nu is iedereen verdacht. De middelen worden steeds heftiger en het doel steeds onduidelijker.
door Justine Pardoen
De pr-machine van de kindermishandeling draait weer op volle toeren. Onze overheid heeft er geen probleem mee om in tijden van bezuinigingen op passend onderwijs en pgb's tonnen te besteden aan een campagne die burgers tegen elkaar opzet. De meerjarige campagne Wat kan ik doen? is vorige week een nieuwe fase ingegaan, met een heuse zelftest. De advertenties verschijnen niet alleen op radio en televisie, maar ook op Hyves en diverse sites van grootuitgever Sanoma (zoals Nu.nl en Startpagina.nl). Ook trekt er een heel info-team het land door.
De boodschappen roepen op om bij een vermoeden van kindermishandeling een telefoonnummer te bellen (van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling, kortweg AMK), of om naar de campagne-website te gaan.
Op die website staan tips wat je kunt doen. Weer het AMK bovenaan het lijstje. Helemaal onderaan staat nog de suggestie om eens met het kind zelf te praten, of met de ouders. Waarom staat dat niet bovenaan? Helaas wordt nergens uitgelegd waar deze rangorde op gebaseerd is.
Zes signalen
Kent u de zes belangrijkste signalen om een melding te doen bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling? Zo niet, doe de zelftest:
1. Ik zwerf vaak alleen op straat
2. Ik trek me vaak terug
3. Mijn ouders schelden me vaak uit
4. Ik ga niet graag naar huis
5. Mijn kleren zijn altijd smerig
6. Ik ben vaak zomaar agressief
Het geluid tijdens de test doet pijn aan je oren, en je hartslag wordt er flink door opgepompt. Onaangenamer kan het niet. Maar dat is ook de bedoeling natuurlijk. Burgers moeten maximaal walgend om zich heen gaan kijken naar mogelijke misstanden. Pure stemmingmakerij. Ook al vanwege de zeer zielig kijkende kindertjes. En de enorme getallen. Het zou gaan om meer dan 100.000 gevallen per jaar. Terwijl niemand precies weet om hoeveel gevallen het werkelijk gaat.
Op je hoede
Wie deze zomer zijn kinderen buiten laat spelen, of hun kleren niet fatsoenlijk wast, moet op zijn hoede zijn. Vooral als je je kind niet snel genoeg naar binnen krijgt om te eten, of om op tijd naar bed te gaan. Hoe harder je kind gaat schreeuwen, hoe meer reden je buren hebben om het AMK te bellen.
Want dat is de boodschap: ken de signalen en handel door de telefoon te pakken. "Wie vermoedens heeft, blijkt bijna altijd gelijk te hebben", zegt de campagne-site.
Dat is dus vervelend voor al die ouders met kinderen die net niet helemaal volgens het boekje functioneren (maar helemaal niet mishandeld worden). Zo kregen we vorige week een alarmerende mail van een moeder die aangegeven was door haar buurvrouw, omdat haar kind soms nogal hard gilde. Het kind in kwestie had een stoornis in het autistisch spectrum, vandaar. Maar dat wist de buurvrouw niet. De ellende die dát opleverde...
Combinatie van signalen
Er blijken nog veel meer signalen te zijn dan de zes signalen uit de test. We telden er achttien. Van blauwe plekken tot veel huilen. Wat moet je dáár nou weer mee? Je kunt immers ook blauwe plekken krijgen van veel ravotten, of een stollingsprobleem, of leukemie. En je hebt ook huilbaby's.
Aan het eind van die 18-voudige opsomming staat nog wel een ster-noot dat voorzichtigheid geboden is bij het beoordelen van de signalen, en dat er ook andere oorzaken kunnen zijn dan kindermishandeling. Maar het kwaad is dan al lang geschied natuurlijk. Want wie leest nu de kleine lettertjes.
Erger nog, bovenaan de pagina staat: 'Meestal gaat het om een combinatie van signalen'. Helemaal waar. Kindermishandeling is namelijk een zeer complex probleem, dat zich niet laat vangen in een checklist. Alleen experts kunnen iets zinnigs zeggen over die 'combinatie van signalen'. Dat moet je niet overlaten aan de buurvrouw.
Ontpersoonlijking
De campagne is misselijk makend. Er is gekozen voor confrontatie: een schokeffect om burgers wakker te maken. Met als gevolg dat goed burgerschap gaat inhouden dat je elkaar aangeeft zonder precies te weten wat er aan de hand is, en zonder elkaar persoonlijk aan te spreken.
De ontpersoonlijking of dehumanisering van onze samenleving die je op allerlei fronten kunt waarnemen, krijgt nu weer een extra zetje, en de overheid investeert hier zelf flink in. Als je het als ouders niet redt, verwacht dan geen hulp van je netwerk, want dat netwerk wordt opgeroepen om jou aan te geven bij het AMK. Vroedvrouwen en tandartsen werden al onder druk gezet om te gaan speuren naar signalen van falend ouderschap, en dit te melden bij het AMK. En nu moet de boodschap ook aankomen bij het volk.
Die boodschap luidt: gedraag je zoals de overheid dat wil. Volgens de recht-toe-recht-aan criteria van Henk en Ingrid. Dat het allemaal veel ingewikkelder ligt dan Henk en Ingrid kunnen beoordelen, doet er niet toe. Liever tien ouders ten onrechte beschuldigd dan één mishandeld kind gemist.
Mishandeling, en dan?
En stél dat er echt sprake is van mishandeling, wat dan? Op de campagne-site wordt benadrukt dat kinderen niet meteen uit huis geplaatst zullen worden, en dat er 'hulp' geboden zal worden. Gelukkig maar, want hoogleraar Micha de Winter heeft onlangs betoogd dat mishandelde kinderen vaak beter af zijn bij hun eigen ouders, ook al zijn die niet ideaal.
Maar wat voor hulp is dat dan? En waarom trekt de overheid die hulp zo naar zich toe, terwijl die ook in eigen kring geboden zou kunnen worden? In een van de radiospotjes worden grootouders aangespoord om het AMK te bellen, in plaats van aangemoedigd te worden om eens met hun eigen kinderen te praten.
Consistent is het wel natuurlijk, die dehumanisering. De middelen om problemen binnenshuis op te lossen worden immers steeds verder beperkt. Pgb's verdwijnen, de ambulante zorg wordt uitgekleed, en kinderen kunnen niet meer rekenen op passend onderwijs. Hoe ver kun je zakken als samenleving?
Justine Pardoen
mailto:redactie@ouders.nl?subject=Kindermishandeling_fase2
Het kan nog verschrikkelijker.
BeantwoordenVerwijderenWat mij opvalt, wanneer ik met ouders spreek over hun ervaringen met het AMK en de raad, is de ontgoocheling en het besef dat we niet in een vrij land leven, zoals men eerder nog dacht.
Aan de andere kant is dit een waardevolle levensles. We kunnen instanties nu eenmaal niet vertrouwen. Ik wilde dat het anders was, maar de overheid is er niet meer voor ons. Wij zijn er voor de overheid. Hoe sneller ouders en anderen dit doorhebben, hoe beter.
We kunnen als burgers weigeren om mee te werken aan een steeds verder gaande ontmenselijking. Weigeren om voor een wissewasje het AMK te bellen of de politie. Dat betekent dat we onze buren weer moeten leren kennen. Met een economische crisis die meer en meer om zich heen grijpt, kunnen we straks niet meer zonder buren en een vangnet. Ook de mensen die bij jeugdzorg werken en nu nog meewerken aan het uithollen van gemeenschappen, zullen er straks niet meer om heen kunnen. We kunnen niet zonder Goede Buren. We kunnen wel zonder instanties.