Charme-offensief Jeugdzorg in de Telegraaf

http://www.antibjz.nl/page/articles.html/_/bjz-nieuws-en-info/nieuws/charme-offensief-bureau-jeugdzorg-in-de-telegraaf-r736?utm_source=twitterfeed&utm_medium=twitter

Redactie Dark horse: OPROEP!!! Beste Dark horse lezers, laten wij met z'n allen de andere kant van het verhaal aan de Telegraaf vertellen. Het ware verhaal is er een van machtsmibruik, leugens en intimidatie!

Redactie Telegraaf: Postbus 376

1000 EB Amsterdam

e-mail: redactie@telegraaf.nl

Telefoon: 020-5859111

Artikel Telegraaf:

VERNIEUWDE JEUGDZORG WIL WEL EENS AF VAN SLECHT IMAGO

’Belang kind staat voorop’„Dit is het eindstation, een laatste kans voor schrijnende gevallen. Het is een kunst om daar een goede draai aan te geven.” De gezinsvoogden van Bureau Jeugdzorg Katwijk idealiseren hun beroep niet. Het is zwaar werk, maar ook heel boeiend, is het algemene gevoel dat heerst op het kantoor in de Bollenstreek.Bianca Katteler (37) is al 13 jaar werkzaam in het vak. Ze beseft welke zware verantwoordelijkheid ze heeft, maar neemt de sores van probleemgezinnen niet mee naar huis. „Waar ik wel moeite mee heb, is om kritiek van ouders los te laten. Er zijn er die graag vertellen wat je allemaal fout zou hebben gedaan.”

Een voogd ziet veel ellende die zich achter de voordeur van probleemgezinnen afspeelt. Katteler begint de dag met een bezoek aan de dertienjarige Samantha die in een crisispleeggezin zit. Bedeesd zit het meisje op de bank, met haar armen over elkaar. Haar vader heeft een drankprobleem en is gewelddadig, waardoor ze direct uit huis gehaald is. Volgende week doet de rechter uitspraak over het verzoek tot uithuisplaatsing, ingediend door Bureau Jeugdzorg. Katteler legt het meisje uit hoe het er bij de rechtbank aan toe gaat. „Komt mijn vader ook?” vraagt Samantha. „Hij is belanghebbende, en heeft officieel nog het gezag over je, dus hij mag komen.” Zichtbaar geschrokken kijkt Samantha naar Kattelaar. „Ik ga met je mee, dus er kan je niets gebeuren”, stelt ze de puber gerust.

Spijbelen

De voogd vervolgt haar weg naar het huis van Ali. Hij heeft een ondertoezichtstelling gekregen, omdat hij aan de lopende band spijbelde. Katteler komt eens per maand over de vloer om Ali en zijn ouders te begeleiden. Maar sinds drie weken worden haar telefoontjes aan Ali niet meer beantwoord. Dus gaat Katteler op de bonnefooi langs. Zijn moeder, een Afrikaanse die nauwelijks Nederlands spreekt, opent de deur en nodigt de voogd uit om binnen te komen. De woning oogt basic, hier en daar armoedig. Wel pronkt er een grote breedbeeldtelevisie midden in de zitkamer. Met handen en voeten maakt Katteler duidelijk dat ze wil weten waar Ali uithangt. Hij blijkt de hele zomer op reis te zijn en een nieuwe mobiele telefoon te hebben.

Katteler en haar collega’s weten maar al te goed dat Bureau Jeugdzorg, en met name voogden, de laatste jaren onder vuur liggen. Sinds 2004 zijn misstanden in de jeugdzorg breed uitgemeten in de media. „’Ken je Savanna?’ vragen mensen wel eens, als ik vertel dat ik voogd ben.”

Grote frustratie bij de voogden in Katwijk is dat er ook veel onterechte verwijten op hun bord komen. De scheidslijn tussen Bureau Jeugdzorg en alles wat onder de algemene noemer jeugdzorg valt, wordt door velen niet gezien. Is er een misstand in een pleeggezin? Dan is pleegzorg verantwoordelijk. Hetzelfde geldt voor ongewenste seksuele handelingen in instellingen. Dat valt onder de verantwoordelijkheid van die instelling, niet onder die van Bureau Jeugdzorg. „We zijn een bemiddelaar. Een gezinsvoogd moet communiceren met het kind, de ouders en alle mogelijke hulpverleners. Met de school, huisarts, politie, pleegzorg en instellingen. Maar is een kind eenmaal overgedragen, dan hebben wij niet meer de dagelijkse zorg.”

Dilemma’s

Tijdens de wekelijkse teamvergadering bespreekt Katteler met collega-voogden en een gedragswetenschapper nieuwe ondertoezichtstellingen, verlengingen en dilemma’s waar ze tijdens het werk tegenaan lopen. Volgens teamleider Hans Brüning is het belang van zorgvuldig genomen besluiten gebleken na de tragische dood van het driejarige meisje Savanna uit Alphen aan den Rijn. De voogd werd verweten dat ze onvoldoende overlegd had. „We moeten ons niet laten leiden door emotie.” Daarom zijn er landelijk aanpassingen in de werkwijze van de voogden doorgevoerd. Er moet bijvoorbeeld meer overlegd worden met psychiaters en psychologen.

Morgen moet Katteler een besluit nemen over de omgang van een moeder met haar babydochter Sara, die in een pleeggezin verblijft. Moeder wil haar kind meer dan eens per maand zien. Maar het contact met Sara is niet voor niets aan banden gelegd, de moeder heeft haar dochter mishandeld.

„Hoe loopt de bezoekregeling tot nu toe?” vraagt gedragswetenschapper Julie-Rose Campagne. „Eerlijk gezegd ben ik iedere keer blij voor Sara als het moment voorbij is”, zegt Katteler. „Het is heel onrustig voor haar, de moeder is erg druk.” „Is eens in de drie weken contact haalbaar?” Katteler twijfelt zichtbaar. „Komt dat het kind ten goede?” vraag ze Campagne. Die besluit de reactie van Sara te observeren tijdens het bezoek. Voorlopig wordt de bezoekregeling niet opgerekt.

Vervolgens moet er ingeschat worden hoe de toekomst van het gezin eruitziet. Of de moeder in de herhaling valt, is moeilijk in te schatten. „Ze stroomt wel over van liefde voor Sara”, voert Katteler nog aan om het beeld te nuanceren. Campagne merkt op dat, hoewel contact met de biologische moeder belangrijk is, het voor Sara’s ontwikkeling het beste is als ze niet teruggaat naar haar moeder. „Het mooiste zou zijn als moeder accepteert dat haar kind in een pleeggezin kan blijven.” Katteler zucht: „Ik krijg er buikpijn van. Het is zo’n grote beslissing om te nemen. Bovendien heeft de moeder een advocaat in de arm genomen. Het belang van het kind staat voorop, ik hoef de ouders niet tevreden te houden. Toch voelt dat wel zo als er juridische druk bij komt.”

Tot een uithuisplaatsing naar een instelling of pleeggezin komt het lang niet altijd. Van de 180 kinderen die onder toezicht staan in Duin- en Bollenstreek, zijn er ongeveer 60 uit huis geplaatst. Niet iedere ouder is uiteraard gediend van een maatregel als ondertoezichtstelling of uithuisplaatsing, die de rechter na aanvraag van Bureau Jeugdzorg kan opleggen. Dat verwoorden ze op zijn zachtst gezegd niet altijd subtiel. Sommigen spannen zelfs een rechtszaak aan of zoeken media op in de hoop in het gelijk gesteld te worden.

De bemoeienis met de levens van de onder toezicht gestelde gezinnen gaat ver. De voogden komen letterlijk bij mensen aan de keukentafel zitten om te vertellen wat er moet gebeuren. Katteler maakt regelmatig boosheid en onbegrip mee. „Dan zeg ik: we zijn nou eenmaal op elkaar aangewezen. Laten we er maar het beste van maken.”

Tijdens het volgende huisbezoek blijkt die bemoeienis meteen. Na een gesprek met een pupil die ze onder haar hoede heeft, praat Katteler aan de eettafel na met de vader. „Ben ik de enige die het opvalt dat Rick is aangekomen? Hij ziet er ongezond uit. Komt hij wel eens buiten?” Zijn vader vertelt dat Rick de hele zomervakantie al binnen zit. De jongen met vette haren, bleke huid en zichtbaar kilo’s overgewicht zit thuis achter de computer, trekt zich terug op zijn kamer, ligt in bed en doet zo min mogelijk. De vader heeft geen geld om op vakantie te gaan. En stelt hij voor naar het strand te gaan, dan wil Rick niet mee. Katteler doet zijn vader de suggestie dat als school weer begint, Rick iedere dag de fiets neemt. Een goed idee, vindt zijn vader.

Gezond verstand

Katteler wijst haar pupillen ook op hun eigen verantwoordelijkheid, echter zonder betuttelend te zijn. Tegen Hassan, die ze geholpen heeft met de aanvraag van zijn studiefinanciering: „Heb je er wel eens over nagedacht dat je bijna achttien wordt en het tijd wordt om op eigen benen te staan?” „Weet ik het”, is zijn niets verbloemende antwoord. „Het is belangrijk dat je je eigen broek ophoudt. Je moet een beetje een zelfstandige jongen worden”, gaat Katteler verder. „Ik heb nu vakantie, ik doe niets.” „Wat is er tegen om nú langs de supermarkt te lopen met de vraag of ze werk voor je hebben?” Stilte. „Ik doe het niet, en als je dat een probleem vindt, heb je dikke vette pech.” Hassans vader mengt zich in de conversatie: „Hij is niet te dwingen.” Met de woorden „Ik hoop op een beetje gezond verstand van een bijna 18-jarige”, sluit ze het gesprek af.

Het komt wel eens voor dat Katteler achteraf beseft dat ze een gesprek tactischer had kunnen aanpakken. „Zoals laatst toen ik een confrontatie met een ouder op de spits dreef, omdat ik niet geloofde dat de kinderen ooit hun tanden poetsten, zo vies waren de gebitten. Ik bleef maar doorvragen naar de tandenborstels, die ik wilde zien. De vader werd uiteindelijk zo kwaad dat hij stampvoetend de afgekloven borstels uit de badkamer haalde.”

Frustraties zijn er ook in het werk. „Er is een groot tekort aan plekken op zorggroepen en pleeggezinnen. Je wilt de beste plek voor je pupil, maar soms moet je door de wachtlijsten kiezen voor de snelste plek”, vertelt Katteler. De druk wordt nog eens extra opgevoerd in geval van een crisissituatie en een kind zo snel mogelijk uit huis gehaald moet worden. „Soms moet je ’s avonds nog snel een plek vinden. Op zo’n moment ben jij verantwoordelijk hem of haar ergens onder te brengen.”

Collega-voogd Chantal Meijvogel schetst een voorbeeld: „Laatst moest ik voor een kind meer dan twintig instellingen bellen, voor een crisisopvang. Nergens was plek. Dan moet je echt doorzetten.” Dorien Sparreboom vult aan: „Ik moest ’s nachts drie kinderen uit huis plaatsen. Ze moesten ergens een bed krijgen, om verder te kunnen slapen. Uiteindelijk belde ik de daklozenopvang, of ze een paar bedden hadden. Het antwoord dat ik kreeg was: „Daar moeten we eerst over vergaderen, morgenochtend na negen uur hoor je van ons.”

Het zijn vaak kleine stapjes die met de probleemgezinnen gezet worden. Daar moet een voogd zich niet door laten ontmoedigen, weet Katteler. De ondertoezichtstellingen zijn veelal lang slepende processen. Des te blijer is Katteler als ze een zaak kan afsluiten voordat het wettelijk moet omdat het kind 18 jaar wordt. Succesverhalen zijn er heus ook. „Na jaren van psychische problemen stabiliseerde de situatie van de moeder. Zes jaar ondertoezichtstelling kon ik afsluiten. En haar dochter van 12 kon ik met een gerust hart door de biologische moeder laten opvoeden.”

Redactie Dark horse: OPROEP!!! Beste Dark horse lezers, laten wij met z'n allen de andere kant van het verhaal aan de Telegraaf vertellen. Het ware verhaal is er een van machtsmibruik, leugens en intimidatie!

Redactie Telegraaf: Postbus 376

1000 EB Amsterdam

e-mail: redactie@telegraaf.nl

Telefoon: 020-5859111

Redactie Dark horse: Het artikel begint al met een leugen, als de gezinsvoogd stelt: 'Dit is het eindstation, een laatste kans voor schrijnende gevallen.' Dat is een valse beeldschetsing, omdat veel ouders wiens kinderen onder toezicht gesteld of uit huis geplaatst zijn, helemaal geen schrijnende gevallen zijn, maar redelijke mensen met eigen inzichten. Het is met name het zelfstandig nadenken van de wat meer ontwikkelde of levenswijze ouders waar BJZ van in de kramp schiet, en waardoor ze meteen haar militante gezicht laat zien. Met de wat minder begaafde ouders kan men nog wel enige tijd bezig zijn, voordat er tot dwingender maatregelen wordt overgegaan, maar ouders die laten zien dat ze zelf ook hersens hebben, brengen een minderwaardigheidsgevoel bij de BJZ-medewerker aan het licht, die hierdoor des te ijziger en onbuigzamer wordt, om het fragiele imago van 'deskundige' overeind te houden.

Het is opvallend hoe vaak BJZ-medewerkers verhalen naar voren brengen van ouders met een laag ontwikkelingsniveau, gespeend van elke creativiteit of verantwoordelijkheidsgevoel, terwijl wij van de redactie Dark horse persoonlijk veel ouders kennen met OTS/UHP (of die daarmee gedreigd zijn) die volkomen normaal, sociaal en ontwikkeld zijn. Velen van hen hebben beroepen in het onderwijs, de medische sector, commercieel, etc. De 'fout' die deze mensen maken, is dat ze Jeugdzorg tegen spreken en niet klakkeloos met hun wilde speculaties en beschuldigingen akkoord gaan. Want daarmee 'schaden' ze automatisch het belang van het kind. 'Het belang van het kind': Het wondermiddel waarmee Jeugdzorg in alle gevallen waar zij ongelijk heeft, toch nog via de rechter gelijk krijgt.

De deskundigen kunnen blijven sleutelen aan hun protocollen, maar het uitgangspunt is verkeerd. Er zal nooit een normaal functionerende Jeugdzorg komen, zolang de pseudo-deskundigheid van de gezinsvoogd blijvend wordt aangemoedigd met elke nieuwe beleidsbrief van VWS, met negatie van alle redelijke eisen van ouders en deskundigen die de sector kritiseren, vanwege haar volkomen gebrek aan diagnostische professionaliteit. Met de nieuwe wet Zorg voor Jeugd, wordt opnieuw aan BJZ de keus gelaten of een goede diagnose van een kind wel of niet nodig is, zodat de vooroordelen van de BJZ-speculant gewoon weer vrij baan hebben.

Sven Snijer